sevko

Š. Kadrić, sept. 2003.

 

Drago Entraut - Dragec Halid Čaušević - Čauš

Foto: Zone 2000

 

Desilo se da su u par godina dvojica iz reda pionira Bosansko-hercegovačkog visokogorskog planinarstva otišla u legendu. Jedan je Halid Čaušević (medju planinarima poznatiji kao dr. Čauš) i drugi, Drago Entraut - Dragec.

 

Vezuje ih ljubav prema planini nemjerljiva ovovremenim mjerilima, istrajnost svojstvena najupornijima, odvažnost i mudrost koja krasi privilegovane. Neposredan povod za ovaj osvrt je komemoracija Planinarskog BiH saveza Dragi Entrautu odrzana 15 avgusta ove godine u Sarajevu.

 

Drago Entraut – Dragec

 

Kad bi se na planinarskim školama govorilo o alpinizmu u Bosni i Hercegovini onda se nezaobilazno sam njegov početak vezivao uz imena Josipa Sigmunda i Drage Entrauta.

 

Što je bilo alpinističkih i spasavalačkih škola u bivšoj nam domovini Entraut ih je izavršavao a onda i sam mnoge organizovao, generacije novih alpinista za gore i stijene pripremao.

 

1952 godine Drago se oženio sa Terezom (Terom) i pravo na Treskavicu, pa su naredne dvije medene godine proveli kao domari u domu ”Josip Sigmund - Pepo”. Trebalo je hrabrosti, trebalo je imati uz sebe sebi sličnog koji se dobrovoljno pristati na ”dvije godine samoće”. Drago je bio te sreće, Tera ta sreća bila.

Drago je, što je stvojstveno samo univerzalnim planinarima bio vrstan smučar, alpinista, poznavaoc prirode, učitelj koji je vještini skijanja, penjanja, boravku u prirodi naučio mnoge koji su kasnije preskijali i prosli staze i bogaze Prenja, Treskavice, Visočice, Pamirskog gorja, Andi, Alpi...

 

Ko se još ne sjeća Dragine bijele kose, šarene košulje, značke gorskog spasavaoca na njoj i punih ruku planinskih trava, gljiva, i ko zna čega u planini ubranog.

 

Slučaj je htio da i prvu moju alpinisticku smijer ispenjem upravo sa Dragecom. Centralna na Romaniji, dan jesenji i sunčan, miris stijene, trave planinske i četine miješao se u nosnicama. Ispod nas vrškike visokih jela palacale vrhovima prem anama, panorama Korana, Pala, i dalje Jahorine, Trebevica, nam otvarala vrata pogledu.

U pripremi Planinarsko - alpinističkog vodiča po Treskavici, uz imena prvih penjača smijeri po Zavitim i Ćabenskim stijenama opet D. Entraut više puta. A onda naidjem na projekat izgradnje zimsko rekarativnog centra na planini Treskavici u području Nikolinih stijena, Spasovače pa sve do Dobropoljke rijeke. Dragec i planinari su maštali i pisali mnogo prije o onom što je kasnije postala smučarkska Bjelašnica ili Jahorina.

 

 

Halid Čaušević - Dr. Čauš

 

Planinari se sjećaju usamljenog planinara koji najčešće nije trebao društvo da bi se uputio u vrletii bespuća Prenja, Jahorine, Romanije, Treskavice i ko zna koje Bosanske planine.

 

Prije dvadesetak godina bio sam u grupi alpinista iz Sarajeva koja je za prvomajske praznike bila u Velikoj Paklenici, penjala smo smjeri različitih težina. Bili smo zatečeni činjenicom da je prvi bosanski planinar koji je prošao ovim stjenama bio upravo Halid Cauevic, penjući pedesetih godina smjeri koje smo mi osamdesetih sa poštovanjem gledali.

 

Opet, nešto iza toga, rovio sam po arhivi paninarskog društva Treskavica tragovi Čauševih eseja, visokogorskih tura, priča o nama. U organizaciji prvog alternativnog pokreta u BiH "Pokreta Zeleni" u grupi desetak uglednika opet Čauš.

 

Halid Čaušević je javnosti poznat po još jednom neobičnom kuriozitetu, komunisti su ga potiskivali pa i progonili zbog njegovog vjerničkog odnosa prema životu, (otac mu je čuvaeni reis Čaušević) a kad su na vlast došli ovi što se na glas bogu mole onda su ga počeli progoniti što se nedovoljno glasno moli.

 

Ta činjenica sama po sebi govori o iskonskoj snazii volji da se bude svoj, svojstvenoj najistrajnijima, najhrabrijima.

 

Pišuci ovih nekoliko redaka, ovim i ovakvim povodom, obuzima me tuga i radost istodobno. Tuga jer su i Halid Čaušević i Drago Entraut otišli na put kojim nam je svima ići, a ponos što sam bio njihov savremenik, što sam imao sreću da hodam stazama i idealima koji su i njima pripadali. Tuga je i što sa svakim odlaskom onih koje ubrajamo u red prvih, začetnika, pionira... nenapisana knjiga ”Historija planinarstva BiH” čini sve daljom.

 

Neka im bude lahka bosanska zemlja a duša neka im nadje vječiti mir u svijetu koji su najviše voljeli, svijetu visokih bosanskih planina.